لیزر یک درمان قوی است و امواج درمانی آن با پوست تماس پیدا می‌کند تا ریشه مو را از بین ببرد. بنابراین امکان سوختگی یا لک وجود دارد. هر چه کسی که این کار را انجام می‌دهد حرفه‌ای‌تر و دستگاه لیزر مناسب‌تر باشد، احتمالات این عوارض کوتاه مدت، کم می‌شود ولی به صفر نمی‌رسد. در بهترین مراکز درمانی لیزر در دنیا نیز امکان سوختگی یا لک وجود دارد.
لیزر موهای زائد، عوارض طولانی مدت شناخته شده‌ای ندارد. عوارضی چون ناباروری و سرطان‌زایی یا مشکلات هورمونی و یا تاثیری در عملکرد غدد لنفاوی و تخمدان‌ها به دنبال نخواهد داشت.
" اگر موهای زائد در 3 جلسه لیزردرمانی از بین رفتند، بهتر است دیگر درمان را ادامه ندهیم! " این یکی از رایج ترین باورهای نادرست درباره لیزردرمانی است که در ذهن بسیاری از افرادی که می خواهند برای رفع موهای زائد خود از لیزر استفاده کنند، وجود دارد. خیلی ها گمان می کنند اگر رشد موهای ناخواسته شان بعد از 3-2 جلسه لیزردرمانی متوقف شد، دیگر نیازی به ادامه درمان وجود ندارد.
این در حالی است که در هر مرحله از لیزر، تنها فولیکول هایی که در فاز رشد قرار دارند، تحت تاثیر اشعه لیزر قرار می گیرند و از بین می روند. به عبارت ساده تر، زمانی که شما برای لیزر موهای زائد خود مراجعه می کنید، ممکن است برخی از موها در فاز استراحت باشند و لیزر هم کوچک ترین تاثیری روی آنها نگذارد. به این ترتیب، شما باید 6-4 جلسه درمان موهای زائد خود را با لیزر دنبال کنید تا در نهایت، تمام موهای در فاز رشد، با اشعه لیزر تماس پیدا کنند. البته در بهترین شرایط هم امکان رشد مجدد 25 درصد موهای لیزر شده وجود خواهد داشت.
عوارض لیزر بر پوست و بدن
خارش
تمام سلول‌های رنگدانه‌ای موجود در موها با نور لیزر سوزانده می‌شود، اما احتمال دارد نور لیزر به سلول‌های پوست نیز آسیب بزند. اگر نور سلول‌های پوست را بیش از حد تحریک کند، این سلول‌ها نیز صدمه می‌بیند. در بسیاری از موارد خارش یکی از عوارض جانبی است که در اثر ترمیم‌های میکروسکوپی سلول‌های آسیب دیده ایجاد می‌شود.
قرمزی و ورم
عوارض پس از لیزر موهای زائد با چهار نشانه اصلی همراه است که قرمزی و ورم دو مورد از آنها است. اگر نور قدرتمند لیزر به پوست آسیب بزند، خون برای ترمیم ناحیه آسیب‌دیده به سمت آن سرازیر می‌شود و در نتیجه پوست قرمز می‌شود.
ورم نتیجه جمع شدن مایعی است که با بافت آسیب‌دیده یکی می‌شود، بنابراین ورم را می‌توان حفاظت طبیعی بدن در برابر آسیب‌دیدگی دانست. قرمزی و ورم جزئی است، اما دیگر عوارض پس از لیزرغالباً همراه با حساسیت پوست به لمس است. ورم و قرمزی پس از لیزر موهای زائد دور از انتظار نیست، اما خبر خوب این است که این عوارض ظرف دو تا سه روز برطرف می‌شود. آسیب پوستی بسیار ناچیز است و بدن این آسیب را به سرعت ترمیم می‌کند.
سوختگی
لیزر منبع نور بسیار متمرکزی است که استفاده نادرست از آن باعث سوختگی می‌شود. سوختگی لیزر، سوختگی درجه اول است و چندان جدی نیست. شدت این سوختگی را می‌توان معادل آفتاب سوختگی خفیف دانست. این عارضه معمولاً ظرف چند روز التیام می‌یابد.
هیپوپیگمانتاسیون
هدف از لیزر درمانی این است که نور لیزر در پوست نفوذ کند و سلول‌های رنگدانه موها را که در فولیکول‌ها قرار دارد بسوزاند . اگر لیزر به درستی به کار برده نشود، ممکن است سلول‌های رنگی پوست را بسوزاند. در نتیجه رنگ پوست از بین می‌رود و لکه‌هایی روی آن ایجاد می‌شود که روشن‌تر از بقیه بدن است.
هیپرپیگمانتاسیون
جالب است بدانید که آنچه باعث تولید بیشتر سلول‌های رنگدانه می‌شود، نور است. زمانی که نور لیزر به پوست تابانده می‌شود، پوست تشخیص می‌دهد که نیاز به محافظت بیشتری در برابر نور دارد؛ در نتیجه سلول‌های رنگدانه را تولید می‌کند و این تولید در بعضی بخش‌ها آن‌قدر زیاد می‌شود که لکه‌های تیره رنگی روی پوست ایجاد می‌شود. این لکه‌های تیره نتیجه واکنش طبیعی بدن به نور لیزر است.
آکنه
تاباندن پرتوهای لیزر به پوست غالباً بدن را تحریک به تولید سبوم (چربی) بیشتر می‌کند؛ سبوم روغنی است که از پوست در برابر آسیب دیدگی محافظت می‌کند. افزایش چربی پوست احتمال ایجاد جوش و آکنه را افزایش می‌دهد. در این بین با اضافه شدن پوست مرده و سلول‌های پوست زمینه برای حمله آکنه فراهم می‌شود.
پوسته پوسته شدن
رویه بستن و پوسته‌ریزی راه‌حل بدن برای حفاظت از پوست آسیب‌دیده است. آسیب پوستی ناشی از نور لیزر غالباً آن‌قدر هست که باعث پوسته پوسته شدن شود. البته این عارضه خفیف و شبیه به پوسته‌ریزی پس از تاتو است.
پورپورا
پورپورا به کبودی یا ارغوانی رنگ شدن زیر پوستی گفته می‌شود. پورپورا نتیجه آسیب دیدن رگ‌های کوچک نزدیک سطح پوست است و اگر به درستی از دستگاه لیزر استفاده نشود، احتمال شیوع آن بالا خواهد بود. نور لیزر از سلول‌های خونی عبور می‌کند و آنها را گرم می‌کند، در نتیجه رگ‌ها متلاشی می‌شود و پورپورا بروز می‌یابد.
عفونت
پوست آسیب‌دیده بسیار بیشتر از پوست سالم مستعد عفونت است، اشتباه در تاباندن پرتوهای لیزر نیز به پوست آسیب می‌زند. پس از آسیب دیدن پوست و قبل از آن که بدن فرصت التیام را پیدا کند، باکتری‌ها و میکروب‌ها راحت‌تر می‌توانند در بافت سوخته و متورم جای بگیرند و زندگی کنند. شدت عفونت‌های پوستی از خفیف تا شدید متغیر است.
اسکار
اسکار یا بافت همبند جای زخم از عوارض شایع لیزر نیست، اما اگر بروز یابد، دائمی خواهد بود. اسکار پی‌آمد اشتباه کاربر دستگاه در طول درمان یا اثر باقیمانده از عوارض اشاره شده است. اگر متخصص ماهر باشد و دستگاه را با توجه به نوع پوست و ناحیه مورد نظر تنظیم کند، اسکار ایجاد نمی‌شود. رعایت توصیه‌های متخصص درباره مراقبت پس از درمان احتمال اسکار را به حداقل می‌رساند.
تاول
سوختگی و تاول از عوارض بسیار نادر لیزر موهای زائد است که علت اصلی آن عدم مهارت کاربر دستگاه یا همپوشانی ناحیه‌های تابش لیزر است. اگر پوست قبل از تابش لیزر به نحو مناسب خنک شود، سوختگی بروز نمی‌یابد. بنابراین حتماً از مهارت و تجربه متخصص مطمئن شوید.
دیگر عوارض لیزر موهای زائد
عوارض زیر نیز پس از لیزر موهای زائد گزارش شده است:
ناراحتی نشأت گرفته از رویش مجدد مو:
اگر تا به حال موهای سینه را اصلاح کرده باشید، می‌دانید که موهای تیز تازه درآمده چقدر باعث احساس ناراحتی هنگام پوشیدن لباس می‌شود.
پوست بسیار حساس:
پوست تا چند روز پس از لیزر بسیار حساس است؛ کرم، لوسیون و عامل‌های محیطی این حساسیت را تشدید می‌کند.
آسیب پذیر بودن پوست در برابر آفتاب سوختگی:
پوست حین لیزردرمانی در معرض نور بسیار زیادی قرار گرفته است، با اضافه شدن نور خورشید آسیب‌دیدگی بیشتر می‌شود.
گزگز یا بی‌حسی پوست:
اگر پایانه‌های عصبی پوست آسیب ببیند، نمی‌تواند فیدبک صحیح را به مغز ارسال کند.
واکنش آلرژیک به کرم یا ژل:
کرم بی‌حس کننده غالباً قبل از درمان روی پوست زده می‌شود؛ گاهی پوست واکنش نامناسبی به این کرم نشان می‌دهد. ژل مسکنی که پس از لیزر درمانی استفاده می‌شود، نیز گاهی باعث حساسیت می‌شود.
منبع: مجله پزشکی پوست، مو و زیبایی فاین فیس