ترک پوست ممولا به رنگ قرمز مایل به سفید در برخی از نقاط بدن ایجاد می شود که علت آن کشیدگی پوست بدن به خاطر برخی موارد مانند افزایش وزن می باشد. ترک خوردگی های پوستی اغلب در نواحی شکم، پهلو، ران، باسن، سینه ها، بازوها پدید می آید که باید از طریق روش های خانگی و پزشکی درمان شوند.
ترک پوستی، استریا چیست؟
ترک پوستی، استریا یا استرچ مارک رگه های بلند، باریک، راه راه یا خطهایی موازی هم هستن که روی پوست ایجاد می شود. آنها هنگامی رخ می دهند که ناگهان پوست کشیده می شود و بسیار شایع است.ترک های پوستی بدن بیشتر در نواحی شکم، سینه، لگن، پهلو، باسن و ران ایجاد می گردند. با کاهش الاستین و کلاژن در پوست بر اثر عوامل گوناگون امکان بروز ترک ها افزایش می یابد. استریا اگر به سرعت درمان نشوند، احتمال ابتلای سایر قسمتهای بدن به این عارضه وجود دارد.
علت ایجاد ترک پوستی
-
بارداری
-
بلوغ
-
افزایش سریع وزن
-
بیماری سندرم مارفان
-
پوست خشک
بدن انسان در حالت عادی دارای مقداری روغن و رطوبت است اما ممکن است در برخی موارد به خاطر شرایطی مانند هوای سرد، مواد شیمیایی، داروها، رطوبت بیشازحد مقدار این دو ماده طبیعی در بدن تغییر کند، پوست خشک و در آخر روی آن ترکهای مختلفی ایجاد میشود.
-
اگزما
اگزما از دیگر بیماری های پوستی است که به همراه خود قرمزی و خارش پوست را دارد که اغلب در نواحی مانند صورت، دست، بازو و پشت زانو پدید می آید. پوسته پوسته شدن، تاول و خارش شدید از نشانه های بروز اگزما در نقاظ مختلف بدن می باشد که در این شرایط خشکی پوست به اندازهای شدت مییابد که ترک خوردگی به وضوح روی سطح پوست قابل مشاهده است.
-
پسوریازیس
پسوریازیس نوعی اختلال عملکرد سیستم ایمنی است که باعث میشود سلولهای پوست خیلی سریع رشد کنند؛ اما با تشکیل سلولهای اضافی، فرآیند پوستهپوسته شدن هم آغاز میشود.
-
دیابت نوروپاتی
اشنههای ترکخورده یک عارضه شایع دیابت نوع 1 و نوع 2 است، این بیماری میتواند منجر به نوروپاتی دیابتی یا آسیب عصبی ناشی از دیابت شود. در این بیماری، اعصاب بدن قادر به کنترل رطوبت پوست نبوده و خشکی و ترکخوردگی ایجاد میشود. خصوصاً روی پاها. علائم دیگر نوروپاتی دیابتی عبارتاند از: بیحسی در پا یا دست، درد در پا یا دست و ضعف مچ پا.
-
تغییرات هورمونی یا تغییر وزن ناگهانی
برخی از ترک پوستی به دلیل خشکی و از بین بردن رطوبت پوست نیستند. این نوع ترکها که معمولاً به دلیل کشیده شدن پوست و تغییرات هورمونی ایجاد میشوند. به دلیل تفاوت در نوع ساختار و دلیل شکلگیری این نوع ترک، نام استریا و یا استرچ مارک برای آنها انتخابشده است.
راه های جلوگیری از ترک پوستی چیست؟
- وزن سالم داشته باشید.
- از رژیم های غذایی پرکالری و غیر سالم خودداری کنید.
- از یک رژیم متعادل و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی استفاده کنید. مصرف مقدار مناسب ویتامین های A و C و همچنین مواد معدنی zinc و silicon می تواند به حمایت از پوست کمک کند.
- بهترین روند افزایش وزن آهسته و تدریجی وزن در دوران بارداری است.
- هر روز شش تا هشت لیوان آب بنوشید.
عوامل موثر در ایجاد ترک پوست
- سابقه خانوادگی و ژنتیک
- بیماری های مزمن و برخی داروها
- شاخص توده بدنی (BMI) قبل از بارداری
- وزن تولد کودک در زنانی که باردار هستند.
درمان ترک پوستی با روش خانگی
- روغن کرچک برای درمان ترک پوست
روغن کرچک سرشار از اسید ریسینولئیک و ترکیبات رطوبت رسان و ترمیم کننده است که پوست را نرم و تقویت و مرطوب میکنند. اگر به طور مداوم، شبانه قبل از خواب از روغن کرچک بر روی ترک های پوستی استفاده کنید، از شدت گرفتن ترک و جاگذاشتن آثار میتوانید جلوگیری کنید.
- وازلین و شی باتر برای درمان ترک پوست
وازلین قدرت جذب رطوبت بسیار زیادی دارد و همچنین میتواند در درمان ترک پوستی مربوط به خشکی شدید و اگزما موثر واقع شود. اگر مقداری وازلین و شی باتر را با یکدیگر ترکیب کنید میتوانید مخلوطی فوق العاده برای درمان قطعی ترک های پوستی در ابتدای شکل گیری آنها تهیه کنید.
- روغن زیتون برای درمان استرچ مارک
روغن زیتون تصفیه نشده دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدان بالایی است. این به بهبود آسیب های پوستی کمک میکند و پوست های خشک را تسکین میدهد. روغن زیتون ممکن است خشکی، خارش و خوردگی پوست را تسکین دهد. علاوه بر این، سد رطوبتی پوست را بازسازی میکند تا از از دست رفتن رطوبت بیشتر جلوگیری کند. مقداری از روغن زیتون را هر شب قبل از خواب روی ترک پوستی خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید تا کاملا جذب پوست شما شود.
- روغن نارگیل برای درمان ترک های پوستی
روغن نارگیل فوق بکر یک درمان خوب برای پوست های خشک است. پوست را هیدراته میکند و اثربخشی سد پوستی را برای مبارزه با باکتری ها و سایر مشکلات پوستی افزایش میدهد. مقدار مناسبی از روغن نارگیل را دو بار در روز به ترک پوستی خود بمالید و ماساژ دهید تا کاملا جذب شود. توجه داشته باشید که ممکن است برخی افراد به روغن نارگیل حساسیت داشته باشید در این صورت ممکن است نتیجه عکس بگیرید. قبل از استفاده تست حساسیت انجام دهید.
- درمان ترک های پوستی با آلوئه ورا
آلوئه ورا ممکن است پوست ترک خورده را ترمیم کند. باعث آبرسانی به پوست میشود. آنتی اکسیدان های موجود در آلوئه ورا نیز ممکن است به تولید کلاژن کمک کند.
درمان ترک پوستی با روش پزشکی
- لایه برداری پوست
یک راه ساده برای درمان ترک پوستی به روش پزشکی توسط تراشیدن یا لایه برداری پوست است. در این روش سلولهای مرده پوست جدا میشوند و رشد سلولهای جدید رخ میدهد. لایه بردارهای شیمیایی نیز اثر مشابهی دارند و با جدا کردن لایه مرده سطح پوست رشد و ترمیم پوست جدید را سرعت میبخشند. البته استفاده زیاد از این موارد ممکن است سبب خشکی پوست شود بنابراین کرم مرطوبکننده مناسب را بهطور مستمر استفاده نمایید.
- درمانهای موضعی
استفاده از کرمهای موضعی و پمادها نیز از راههای ارزان کاهش ظاهر ترک پوستی است. این درمان باید بهطور منظم و پیاپی و طولانیمدت انجام شود تا اثرگذار واقع شود. در درمان با کرمها کاملاً ترکها از بین نمیرود اما تا حد زیادی از ظاهر آن کاسته میشود. پیش از استفاده از کرم و پمادها با دکترتان مشورت نمایید.
- میکرودرمی
این درمان کم تهاجمی برای کاهش ظاهر ترک پوستی مناسب است. این درمان نیاز به بیش از یک جلسه مراجعه به پزشک دارد و با توجه به نوع ترک پوستی و عمر و گستردگی آن تعداد نوبتها توسط پزشک تعیین میشود. در این درمان لایه اپیدرم و رویی پوست هدف قرار داده میشود و درنتیجه آن پوست کلاژن ترشح میکند و پوست سفت و کشیده میشود. در این درمان سلولهای مرده از پوست جدا میشوند و پس از چند جلسه کاهش ظاهر ترک پوستی به وضوح قابل مشاهده خواهد بود. در حین این درمان ممکن است پوستتان خشک شود و به علت تراشیده شدن، پوست دچار قرمزی شود ولی طی ۲۴ ساعت پوست شروع به ترمیم میکند و این علائم از بین میروند.
- میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ، لایه درمیش پوست را هدف قرار میدهد که لایه میانی پوست و محل ایجاد ترک پوستی است. در طی این درمان با سوزنهای ریزی که در سر یک دستگاه (درمارول) متصل شدهاند سطح پوست را سوراخ میکنند تا کلاژن ترشح شود. این سوزنها میکروسکوپی هستند و موجب خونریزی نمیشوند و فقط سبب قرمزی پوست میشوند. این درمان ظاهر پوست را بهتر و ترکهای پوستی را کاهش میدهد. برای درمان بهتر و کامل به بیش از یک جلسه بافاصلههای یکماهه نیاز دارید.
- لیزردرمانی
لیزر درمانی یک درمان معمول برای ترکهای پوستی است. در این روش لیزرها به پوست نفوذ میکند و باعث بازسازی میشوند. این روش با تحریک بافتهای اطراف ترکهای پوستی سبب سرعت بهبود آنها میشوند. لیزرتراپی سبب تحریک ملانین که رنگدانه پوست نیز هست در محل لیزر درمانی میشوند و سلولهای رنگدانه در ترک پوست سبب همرنگسازی آن با دیگر نقاط پوست میشوند. بااینکه این درمان مفید است ولی به بیش از یک جلسه نیاز دارد تا نتایج قابل توجه ایجاد شود.
- جراحی زیبایی
اگر درمانهای دیگر ناموفق باشند، میتوان از جراحی زیبایی بهره گرفت که این روش به نسبت گران است. جراحی ممکن است خود سبب ایجاد ترک شود ولی ترکهای پوستی را به طور دائم از بین میبرد. روش ابدومینوبلاستی یک روش جراحی است که فقط برای از بین بردن ترک پوستی نیست بلکه پوست اضافی و چربی اضافی را نیز حذف میکند. بهموجب این درمان پوست کشیده تر میشود و مستحکم تر به نظر میرسد.
آیا ورزش کردن در رفع ترک پوست، موثر است؟
بله. ورزش کردن باعث تولید کلاژن در سلولهای پوست شده و میتواند در بلند مدت موجب از بین رفتن ترکهای پوستی شود. ورزش کردن جریان خون را در پوست تسریع میکند و به سلامت کلی پوست نیز کمک میکند. البته ثابت ماندن وزن شما میتواند از ایجاد ترکهای پوستی جدید هم جلوگیری کند.
داروهای طبیعی درمان ترک پوست شامل چه مواردی است؟
داروهای طبیعی که رفع ترک خوردگی پوست موثر می باشند شامل روغن بادام، روغن کرچک، ویتامین E، ویتامین C، عصاره ها و مواد غذایی دارای ویتامین c، روغن زیتون، کره یا روغن کاکائو، نارگیل یا کره، sheabutter، روغن گل رز، کلاژن دریایی و الاستین، روغن دانه انگور، سفیده تخم مرغ، آلوئه ورا، روغن جوانه گندم می شوند.
منبع: مجله پزشکی پوست، مو و زیبایی فاین فیس