اسیلو معده چیست؟ | نحوه انجام اسلیو معده | سوالات رایج در مورد عمل اسلیو معده

اسلیو معده چیست؟

با افزایش روزافزون آمار چاقی و مشکلات و بیماری‌های ناشی از آن، مسئله‌ی کاهش وزن اهمیت بیشتری پیدا کرده است. گرچه بهترین روش کاهش وزن، رژیم غذایی مناسب و ورزش است، گاهی مشکل اضافه‌وزن به‌اندازه‌ای جدی می‌شود که به‌راحتی حل‌شدنی نیست و فرد ناچار است که به روش‌های دیگری مانند جراحی روی بیاورد. دراین‌میان، روش جراحی اسلیو معده (gastric sleeve surgery) یکی از محبوب‌ترین و رایج‌ترین روش‌های موجود است که با کاهش حجم معده موجب کاهش اشتها و درنتیجه کاهش وزن می‌شود.

عمل اسلیو معده چیست؟

عمل اسلیو معده یا Gastric Sleeve نوعی عمل جراحی برای کاهش وزن است، که در جریان آن حدود ۸۰% معده فرد حذف می‌شود و معده حالتی شبیه یک لوله به خود میگیرد. این عمل معمولا از طریق برش‌های کوچک روی سطح شکم و از طریق دستگاه لاپراسکوپ انجام می‌شود. پس از این عمل، حجم معده برای دریافت غذا کاهش پیدا می‌کند و به کاهش وزن فرد منتهی خواهد شد. در این روش علاوه‌بر اینکه حجم معده کاهش پیدا می‌کند، ترشج بسیاری از هورمون‌ها که نیز کمتر شده و شخص احساس گرسنگی کمتری خواهد کرد.

علت نامگذاری عمل اسلیو معده

بعد از برداشتن بخشی از حجم معده، چیزی که از آن باقی میماند شبیه به یک موز یا آستین پیراهن است. در انگلیسی به آستین، اسلیو گفته میشود به همین خاطر در تمام دنیا به این جراحی، عمل جراحی اسلیو معده گفته میشود. شما با انجام این عمل، میتوانید تا ۸۰ درصد از اضافه وزن خود را از دست دهید و در ایده آل ترین وزن ممکن قرار بگیرید.

افراد مناسب عمل اسلیو معده 

جراحی کاهش وزن مناسب افرادی است که به شدت اضافه وزن دارند و با رژیم غذایی، ورزش و یا دارو قادر به کاهش وزن نیستند. انواع جراحی زمانی در نظر گرفته می شود که شاخص توده بدنی (BMI) چهل یا بالاتر باشد. عمل اسلیو معده ممکن است گزینه ای باشد برای زمانیکه BMI، سی و پنج یا بالاتر باشد و یک مشکل تهدید کننده یا ناتوان کننده مرتبط با وزن وجود داشته باشد.
مهم این است که از جراحی به عنوان یک ابزار برای کمک به کاهش وزن استفاده کنید که یک روش فوری نیست و همزمان باید رژیم سالم داشته و ورزش منظم انجام دهید تا در نهایت به وزن مورد نظر خود رسیده و از بازیابی وزن از دست رفته جلوگیری شود.

فازهای اسلیو معده

این رژیم چهار فاز دارد تا فرد غذاهای جامد رژیمی را بخورد که قرار است مابقی عمر از آنها استفاده کند. برخی پزشکان نیز یک رژیم مخصوص پیش از جراحی به بیمار می دهند تا سلامت فرد بعد از جراحی را بهینه سازی کنند. هر فردی باید پیش از جراحی این نکات را با پزشک خود در میان بگذارد چون نوع رژیم غذایی برای هر فرد متفاوت است.

فاز ۱

فاز اول رژیم عمل اسلیو معده، معمولا یک هفته پس از جراحی ادامه پیدا خواهد کرد. در طول این مدت افراد باید مایعات شفاف بنوشند. هیدراته نگه داشتن بدن در پی جراحی فرآیند التیام یافتن فرد را سرعت می بخشد و به کاهش یافتن علائمی مانند حالت تهوع و استفراغ کمک می کند. با وجود اینکه پیروی کردن از رژیم مایعات شفاف دشوار است اما بسیاری از افراد در روزهای ابتدایی پس از جراحی به هیچ وجه احساس گرسنگی نمی کنند. همچنین این افراد باید از دریافت موارد زیر پرهیز کنند: نوشیدنی های دارای کافئین، مانند چای و قهوه نوشیدنی های قندی مانند آب میوه نوشیدنی های گازدار نوشابه فرد باید نوشیدنی های شفاف بدون قند بنوشد. علاوه بر نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در روز، رژیم مایعات شفاف شامل موارد زیر می شود: ژله عصاره استخوان چای یا قهوه بدون کافئین پاپسیکل های بدون قند

فاز ۲

یک هفته تا ۱۰ روز پس از جراحی بیشتر افرادی که تحت عمل جراحی اسلیو معده قرار گرفتند دوباره احساس گرسنگی می کنند. در طول این دوره، فرد رژیم مایعات سیر کننده تری را خواهد داشت که سرشار از پروتئین است. هدف این است که فرد انواع مختلفی از مواد مغذی سالم را دریافت کند و از غذاهای قندی و غذاهای فاقد ارزش غذایی پرهیز کند. غذاهایی که باید از آنها پرهیز کرد عبارتند از: غذاهای قندی غذاهای سرشار از چربی، مانند ماست تهیه شده باشیر کامل غذاهای سنگین، مانند سوپ سبزیجات فردی که در فاز ۲ رژیم است همچنان باید در طول روز آب زیادی بنوشد و پروتئین را با نوشیدن پودرهای پروتئینی وارد برنامه غذایی خود کند. پودر پروتئین باید بدون قند باشد و با مایعات شفاف یا دیگر مایعات مجاز در این دوره ترکیب شود. هدف دریافت روزی ۲۰ گرم پروتئین در طول روز است، یعنی یک دوم فنجان در هر وعده باشد. غذاهای بدون قند عبارتند از: سوپ های بسیار رقیق پودینگ بدون قند و بستنی آب میوه رقیق شده صبحانه های آماده بدون قند اضافه شده نودل های بسیار نرم داخل سوپ ماست یا بستنی بدون قند و بدون چربی سس سیب کم قند و رقیق شده با آب در پایان هفته دوم و یا اوایل هفته سوم فرد کم کم مجاز می شود که غذاهای ضخیم تر و پوره شده را به رژیم غذایی خود اضافه کند. این افراد باید به پرهیز از قند و غذاهای پرچرب ادامه دهند. علاوه بر این بعضی غذاهایی که تا قبل نمی توانستید بخورید در این فاز قابل خوردن هستند: ماست یونانی بلغور جو دو سر نرم شده سیب زمینی شیرین پوره شده پوره سیب زمینی مرغ و تن ماهی کنسرو شده یا پوره شده غذای کودک اسموتی و غذاهای پوره شده تا زمانی که قندشان کم باشد یا اصلا قند نداشته باشند تخم مرغ هم زده شده ماهی سفید پوره شده در طول این دوره افراد باید روی دریافت ۶۰ تا ۸۰ گرم پروتئین در طول روز دریافت کنند. ماست یونانی، تخم مرغ و ماهی سرشار از پروتئین هستند. برای احساس سیری و اطمینان حاصل کردن از دریافت پروتئین کافی پروتئین را به عنوان اولین قسمت وعده میل کنید. هر وعده نباید شامل بیش از یک دوم فنجان مایعات شود این یعنی خوردن تعداد وعده های زیاد ضروری است.

فاز ۳

افرادی که عمل جراحی اسلیو معده را انجام دادند در طول فاز سوم رژیم غذایی خود به سراغ غذاهای نرم می روند. این افراد باید به خوردن ۶۰ تا ۸۰ گرم پروتئین در طول روز عادت کنند و خوب به بدنشان آب رسانی کنند. خوردن غذا در طول رژیم غذاهای نرم ساده خواهد بود اما از این موارد پرهیز کنید: غذاهای قندی نان پوست و دانه های میوه ها و سبزیجات غذاهای چرب، مخصوصا روغن ها و کره ها سبزیجات سخت و خام پاستا و برنج سفید غذاهای سالم با مواد مغذی و پروتئین بالا سبب ایجاد احساس سیری می شوند و سرعت ریکاوری را افزایش می دهند. برخی از این موارد عبارتند از: ماهی هایی که گوشتشان نرم است پنیر کم چرب تخم مرغ از جمله تخم مرغ هم زده، عسلی و آب پز شده سبزیجات نرم شده سوپ ها از جمله آنهایی که کمی غلیظ هستند ضروری است که نوشیدن شیک پروتئین را ادامه دهید و کافئین را به تنها ۱ تا ۲ فنجان در روز محدود کنید، البته اگر پزشکتان اجازه دهد.  

فاز ۴

انتقال به غذاهای جامد حدود ۴ هفته پس از جراحی افراد در رژیم خود از غذاهای جامد استفاده می کنند. همه باید استفاده از شیک پروتئین و دریافت ۶۰ تا ۸۰ گرم پروتئین در طول روز را داشته باشند. بدنشان را هیدراته نگه دارند اما نباید ۳۰ دقیقه قبل از وعده غذایی آب بنوشند. دریافت روزانه مولتی ویتامین مخصوص افرادی که عمل جراحی انجام دادند توسط پزشک توصیه می شود. رژیم شامل سه وعده کوچک اصلی در روز و دو میان وعده می شود. همچنین استفاده از میان وعده های قندی، فرآوری شده و کم فیبر نیز باید کنار گذاشته شود.

غذاهایی که باید خورده شوند

بعد از ورود به فاز چهارم افراد بیشتر غذاها را مصرف می کنند. اما باید خوردن غذاهای سرشار از پروتئین در فاز ۳ را به همراه غذاهای زیر ادامه دهند: پنیر خامه ای کم چرب ماهی گوشت های کم چرب سبزیجات مقداری کوچک میوه  

غذاهایی که باید از آنها پرهیز شود

مواظب کالری نوشیدنی ها باشید. کالری نوشیدنی ها فرد را نسبت به غذاهای جامد کمتر راضی می کند و مواد مغذی زیادی هم ندارند. دیگر غذاهایی که باید از آنها پرهیز کنید عبارتند از: نان و غلات سفید میان وعده های قندی غذاهای بسته بندی شده مانند چیپس سیب زمینی روغن های آشپزی غذاهای سرخ شده نوشابه دسرها غذاهای بسیار پرکالری   

مزایای اسلیو معده 

• معده کوچک می‌شود و حجم معده به اندازه یک کاسه ماست خوری کوچک می‌شود، لذا با خوردن چند قاشق غذا سریعا پر شده و احساس سیری به وجود می‌آید.
• عملکرد معده تغییری نمی‌کند، چون آناتومی سیستم گوارش حفظ می‎گردد.
• انجام عمل به شیوه لاپاروسکوپی است و عمل دردناک نیست.
• روش جراحی آن ساده است و اکثر جراحان می‌توانند آن را انجام دهند.
•  زمان عمل جراحی کوتاه و معمولا بیش از یک ساعت نمی‌باشند.
• مدت اقامت بیماران در بیمارستان معمولا یک یا دو شب است.
• جسم خارجی در معده مانند روش باندینگ وجود ندارد، لذا احتمال حساسیت به مواد خارجی وجود ندارد.
• در این روش چون بی اشتهایی ایجاد خواهد کرد، لاغر شدن عذاب آور نیست.
• اگر به هر دلیلی در آینده نیاز به آندوسکوپی و بررسی قسمت‌های پایین معده و روده لازم شود می‌توان آندوسکوپی را انحام دهیم و مسیر آن باز خواهد بود.

 معایب عمل اسلیو معده

• میزان کاهش وزن در مقایسه با عمل بای پس معده کمتر است، یعنی معمولا ۷۰ درصد اضافه وزن کم می‌شود، ولی کسانی که دستورات بعد از عمل را به خوبی انجام دهند، این را بشارت می‌دهیم که نتایج بهتری هم می‌توانند بگیرند.
• این روش غیرقابل برگشت است و معده برداشته شده از بدن خارج می‌گردد.
• قابلیت گشاد شدن و افزایش حجم قسمت باقیمانده پس از ۵ سال در درصد کمی از بیماران دیده شده است که درصورت دیده شدن چنین مواردی، باید درمان‌های مکمل انجام شود.

عوارض عمل جراحی اسلیو معده

عوارض و خطرات این روش شامل عوارض بیهوشی عمومی و جراحی سایر قسمت های بدن است.

در ۱ درصد موارد احتمال نشت از محل بخیه ها وجود دارد که اگر این اتفاق دیده شود باید دوباره عمل صورت پذیرد و مدت بستری طولانی تر خواهد شد، ولی برای اینکه این عارضه هم کمتر شود، معمولا روی بخیه های منگه شده را یک ردیف با دست هم می‌دوزیم که دوبار دوخت شود و خطر به حداقل برسد.

عوارض معمولا در روزهای بستری خودشان را نشان می‌دهند و برای اینکه مشکل کمتر ایجاد شود، قبل از شروع به غذا خوردن، با انجام عکس رنگی از معده، صحت عمل را تایید می‌کنیم سپس بیمار غذا خوردن را شروع می‌کند تا خطرات به کمترین سطح برسد.

مراحل اسلیو معده

تمام مراحل عمل اسلیو معده به صورت خلاصه عبارتند از:

بیهوشی

ایجاد چند برش بسیار کوچک در حد چند سانتی متر روی بخش های مختلف شکم

متسع کردن شکم با کمک گاز بیخطر برای ایجاد دید بهتر و ورود ابزار جراحی لاپاراسکوپی

ورود دوربین با کیفیت بسیار بالا که با نام لاپاراسکوپ شناخته میشود

قطع کردن تمام اتصالات اعم از عروق خونی، عروق عصبی، بافت چربی، رباط ها و … از بخشی از معده که قرار است برداشته شود.

مشخص کردن خط بخیه بین بخشی از معده که برداشته میشود با بخشی که قرار است باقی بماند.

منگنه کردن و یا دوختن خط بخیه با وسیله جراحی به نام استاپلر

بریدن بخش اعظم معده و خارج کردن آن از شکم

بند آوردن خون از معده با کمک کوتر و ابزارهای حرارتی جراحی

چک کردن معده و خط بخیه و اطمینان از عدم نشت از آن

خارج کردن تجهیزات جراحی لاپاراسکوپی از شکم و دوختن محل برش ها با بخیه قابل جذب یا بخیه های غیرقابل جذب

پانسمان محل برش و پایان عمل جراحی اسلیو معده

انتقال بیمار به ریکاوری بعد از عمل لاغری

انتقال بیمار به بخش، بعد از هوشیاری کامل

ترخیص بیمار بعد از چند روز از بیمارستان و شروع دوره نقاهت

هزینه اسلیو معده

اسلیو معده به عنوان روشی موثرشناخته شده است و در محاسبه هزینه آن باید عواملی در نظر گرفته شود. هزینه اسلیو معده بستگی به نوع تجهیزات به کار رفته دارد و این عمل قیمت ثابتی ندارد.

سوالات رایج در مورد اسلیو معده

بعد از اسلیو، معده دوباره گشاد می شود؟ 

بعد از جراحی اسلیو به مرور زمان در صورت عدم رعایت نکات تغذیه ای، امکان 10 تا 15 درصد افزایش حجم معده وجود دارد که با توجه به کاهش 80 درصدی حجم حین عمل، این تغییر بسیار ناچیز است.

ممکن است با عمل اسلیو هم وزن کم نکنم؟ 

در هر صورت پس از جراحی اسلیو مقدار قابل توجهی کاهش وزن خواهید داشت ولی اینکه کاهش وزن به مقدار دلخواه باشد یا نه بستگی به همکاری شما با پزشک خود طی پیگیری های پس از جراحی دارد. 

بعد از اسلیو باز هم باید رژیم بگیرم؟ 

خیر، بعد از انجام عمل جراحی اسلیو، بدن شما به صورت خودکار میل بیش از اندازه نسبت به خوردن خوراکی های مختلف نخواهد داشت و فقط کافی است این رژیم غذایی خود را تا سال های پس از عمل حفظ کنید. اگر چه بعد از جراحی اسلیو، کیفیت و نوع غذاهای مصرفی شما باید توسط تیم پزشکی با توجه به توانایی محدودتان در مصرف خوراکی ها به دقت تنظیم شود و در صورتی که این تناسب و تنوع توصیه شده رعایت نشود و فرد شروع به مصرف غذاهای قندی کند و یا رو به ریزه خواری بیاورد، احتمال کاهش وزن با سرعت کم یا افزایش تدریجی وزن و ایجاد ضعف در بلند مدت بالا می رود. 

آیا بعد از جراحی اسلیو تا پایان عمر موقع غذا خوردن تهوع دارم؟ 

علائمی مانند تهوع، سوزش معده، استفراغ و درد در ناحیه معده در دوره ای کوتاه (یک تا سه ماه) پس از عمل در افراد مختلف به میزان مختلف قابل مشاهده است. همانطور که گفته شد این علامت ها در یک دوره کوتاه پس از عمل وجود داشته و پس از مدتی رفع می شوند. پس از انجام عمل جراحی باید رژیم های غذایی خاصی از حیث نوع و کیفیت غذاها در هر هفته پس از عمل توسط تیم پیگیری پس از جراحی برای شما تجویز شود. در صورت اجرای درست این برنامه غذایی، عوارض گوارشی پس از عمل در حداقل مقدار خواهد بود. مثلا در دو هفته اول پس از جراحی به دلیل التهاب موضع عمل و سازگار نشدن دستگاه گوارش با جراحی، مصرف مایعات صاف شده و به مرور پس از آن مصرف غذاهای نرم شده و پوره ها، بهترین برنامه غذایی پس از عمل است. سپس تیم پیگیری پس از بررسی و معاینه شما، رژیم غذاهای جامد را به برنامه غذایی تان اضافه می کند.

بعد از اسلیو می توانم باردار شوم؟ 

بله، پس از کاهش وزن دلخواه و مناسب پس از عمل جراحی، امکان بارداری وجود دارد و این هدف طی یک سال و نیم پس از عمل محقق می شود؛ بنابراین به افرادی که قصد بارداری دارند توصیه می شود تا 18 ماه پس از جراحی اسلیو اقدام به بارداری نکنند. اگر هم باردار شده اند بهتر است یک سال و نیم پس از زایمان صبر کرده و سپس اقدام به جراحی کنند.

 اسلیو روی عملکرد جنسی اثر می گذارد؟

معمولا به دلیل کاهش وزن قابل توجه پس از جراحی اسلیو، به مرور عملکرد جنسی فرد بهبود پیدا می کند و توان و میل جنسی نیز بالاتر می رود. در افراد چاق سلول های چربی مقدار زیادی هورمون لپتین (LEPTIN) تشرح می کنند که در مقادیر زیاد باعث کاهش میل و توانایی جنسی می شود؛ بنابراین با کاهش بافت چربی و کاهش هورمون لپتین و افزایش بافت عضلانی و توانایی فیزیکی بدن، توانایی جنسی نیز افزایش می یابد مگر اینکه کاهش وزن پس از جراحی غیر استاندارد و بی کیفیت باشد، طوری که باعث ضعف عمومی بدن شود. در این حالت طبیعی است که میل و توان جنسی فرد کاهش پیدا می کند. 

آیا بعد از جراحی اسلیو باید جراحی پلاستیک هم انجام شود؟ 

به دلیل کاهش وزن قابل توجه در مدت کوتاهی پس از جراحی، بافت پوست فرصت تطابق کامل با چربی های زیرین را نخواهد داشت. البته در صورت انجام ورزش های خاص که باید توسط تیم پیگیری به شما توصیه شود، قدرت تطابق بالا رفته و افتادگی های پوستی در نتیجه عدم تطابق به حداقل می رسد؛ بنابراین در صورتی که افتادگی های پوستی بیش از حد باشد، جراحی پلاستیک برای اصلاح آنها ضروری خواهد بود. همچنین در صورت مصرف نکردن به اندازه و کافی مایعات، افتادگی های پوستی پس از جراحی هم بیشتر می شود. البته بخشی از افتادگی ها در صورت نیاز با استفاده از تکنیک آر.اف به خوبی درمان می شود. 

بعد از عمل باید مولتی ویتامین بخورم؟ اینطوری اشتهایم زیاد نمی شود؟ 

در بسیاری از افراد پس از جراحی اسلیو به خصوص در شش ماه اول بعد از عمل، به دلیل کاهش وزن قابل توجه نیاز به مصرف برخی مکمل ها و ویتامین ها وجود دارد و این اجتناب ناپذیر است. 
مصرف داروهای مولتی ویتامین در افراد عادی می تواند افزایش مختصر اشتها را به دنبال داشته باشد ولی این افزایش میل در افرادی که تحت جراحی چاقی قرار گرفته اند، بسیار نامحسوس است، زیرا در این افراد کاهش ظرفیت و میل به غذا خوردن به قدری است که اثر مولتی ویتامین به چشم نمی آید. 

ممکن است جراحی اسلیو بکنم و بمیرم؟

احتمال مرگ و میر ناشی از این عمل بسیار کم بوده و کمتر از نیم درصد است و از این نظر تفاوتی میان اسلیو با سایر عمل ها وجود ندارد و در واقع این عدد، ریسک طبیعی جراحی ها است.